1.Fibonacci là gì?
Chúng ta sẽ sử dụng tỉ lệ Fibonacci rất nhiều , vì thế, tốt hơn hết, bạn hãy học cách yêu nó như yêu mẹ của mình . J Chúng ta sẽ tìm hiều 2 loại Fibonacci chính là Fibonacci thoái lui ( retracement) và Fibonacci mở rộng (extension).
Trước tiên, chúng tôi muốn giới thiệu đôi chút về nhà toán học Leonard Fibonacci.
Leonardo Pisano (1170-1250), tên thường gọi là Fibonacci một nhà toán học người Ý, đã sáng tạo ra các chuỗi thuộc số mang tên ông. Từ trái qua phải sau 2 số đầu tiên , giá trị gia tăng dần trong chuỗi số mà mỗi số sau được quyết định bởi tổng của 2 số liên tiếp phía trước. Ví dụ :
1, 1, 2, 3, 5, 8, 13, 21, 34, 55, 89, 144, 233, 377 số kế tiếp là 610….
Bò qua một vài con số đầu tiên trong dãy số, nếu bạn lấy tỉ lệ của bất kì con số nào với con số kế tiếp ngay sau nó, kết quả sẽ là 0.618. Ví dụ : 34/55 = 0.618.
Nếu bạn lấy tỉ lệ luân phiên giữa các số , lấy 1 số bất kỳ chia cho số kế tiếp của số kế tiếp sau nó, kết quả sẽ là 0.382. Ví dụ, 34/89 = 0.382. Và đặc biệt : 1-0.618 = 0.382.
Những tỉ lệ này được gọi là tỉ lệ vàng. Và bây giờ, chúng ta sẽ đi vào vấn đề của Fibonacci
Các mức Fibonacci thoái lui :
0.236, 0.382, 0.500, 0.618, 0.764
Các mức Fibonacci mở rộng :
0, 0.382, 0.618, 1.000, 1.382, 1.618
Bạn sẽ không cần phải biết cách tính tất cả các mức fibonacci trên. Phần mềm giao dịch của bạn sẽ làm diều đó giúp bạn. Nhưng tất nhiên sẽ tốt hơn nếu bạn làm quen dần với những lý thuyết cơ bản này.
Các nhà giao dịch sử dụng các mức Fibonacci thoái lui như các mức kháng cự và hỗ trợ hiệu quả. Họ sử dung các mức này để vào lệnh mua / bán hoặc xác định mức chặn lỗ. Trong khi đó, các mức Fibonacci mở rộng thường được sử dụng trong việc xác định mức lấy lợi nhuận.
Các phần mềm biểu đồ thường có sẵn công cụ vẽ Fibonacci thoái lui và Fibonacii mở rộng. Để vẽ Fibonacci vào biểu đồ, bạn cần xác định điểm thấp nhất và điểm cao nhất trong 1 xu hướng của thị trường.
2. Fibonacci thoái lui
Trong xu hướng lên, chúng ta có thể mua khi thị trường thoái lui tại những mức ủng hộ (support) của Fibonacci thoái lui (Fibonacci retracement). Các mức này được vẽ từ điểm thấp nhất tới một điểm cao nhất trong xu hướng tăng lên trước đó. Các mức thoái lui sẽ xuất hiện và cho bạn biết rõ tỉ lệ của từng mức. Chúng ta hãy xem 1 ví dụ cụ thể khi thị trường đang trong xu hướng đi lên.
Đây là chart H1 của cặp tiền USD/JPY. Chúng ta vẽ mức Fibonacci Thoái lui bằng cách click từ điểm giá thấp nhất 110.78 vào ngày 07/12/05 và kéo đến đỉnh giá cao nhất tại 112.27 ngày 07/13/05. Sau đó chúng ta sẽ thấy các mức Fibonacci sẽ được tính toán và vẽ ra. Các mức Fibonacci Thoái lui gồm 111.92 (0.236), 111.70 (0.382), 111.52 (0.500) và 111.35 (0.618).
Bây giờ chúng ta sẽ mong muốn tỉ giá USD/JPY sẽ thoái lui chạm 1 trong các mức hỗ trợ , và nhà đầu tư sẽ có thể đặt lệnh BUY tại những mức cản này để chờ giá sau khi chạm mức hỗ trợ sẽ tiếp tục đi lên.
Bây giờ chúng ta hãy xem chuyện gì đã xảy ra . Tỉ giá lùi ngược lại, qua khỏi mức 0.236 và tiếp tục qua mức 0.382 nhưng không có nến nào đóng cửa dưới mức 0.382. Sau đó, thị trường tiếp tục đi lên. Có thể thấy rõ ràng là BUY tại mức 0.382 là một quyết định vào lệnh tốt.
Bây giờ chúng ta xem nếu thị trường đang trong xu hướng xuống thì chúng ta có thể sử dụng Fibonacci Thoái lui như thế nào. Hình minh họa là biểu đồ H1 (1 giờ) của cặp tiền EUR/USD. Như bạn thấy, đỉnh giá cao nhất tại 1.3278 vào ngày 02/28/05 và đáy thấp nhất giá 1.3169. Các mức Fibonacci Thoái lui gồm có 1.3236 (0.618), 1.3224 (0.500). 1.3211 (0.382), và 1.3195 (0.236). Nhà đầu tư sẽ chờ đợi giá lui về các mức fibonacci và vào lệnh SELL , họ mong đợi giá sẽ tiếp tục xuống sau khi chạm vào các mức kháng cự này.
Bây giờ hãy xem giá đi về đâu nhé. Quả là một ngày tươi đẹp. Tỉ giá dường như đã phục hồi nhưng chỉ chớm mức 0.500 và nến đóng cửa dưới mức cản 0.500 này. Ở nến tiếp theo, bạn có thể thấy xu hướng xuống được tiếp diễn. Bạn cũng có thể SELL thêm tại mức 0.382
Sau đây là 1 ví dụ khác. Hình minh họa sử dụng biểu đồ H1 GBP/USD. Chúng ta có đỉnh giá tại 1.7438 vào ngày 07/26/05 và đáy giá tại 1.7336 vào ngày tiếp theo. Các mức Fibonacci được vẽ ra là 1.7399 (0.618), 1.7387 (0.500), 1.7375 (0.382) và 1.7360 (0.236). Nhìn vào biểu đồ, dường như giá đã cố gắng phá mức 0.500 vài lần, nhưng cuối cùng không thành công. Như vậy đặt 1 lệnh SELL tại mức 0.500 liệu có phải là một quyết định đúng ?
Nếu bạn vào lệnh SELL tại đây, bạn đã bị lỗ !. Nhìn xem chuyện gì đã xảy ra. Giá thấp nhất lúc nãy dường như là đáy của xu hướng xuống vừa rồi và sau đó thị trường đã phục hồi , đi lên vượt trên cả mức giá đỉnh cao cũ.
Qua những ví dụ trên, có thể thấy khi thị trường đang trong xu hướng đi lên, Fibonacci Thoái lui sẽ cho chúng ta biết những mức ủng hộ (support), cũng như khi thị trường trong xu hướng xuống, Fibonacci Thoái lui sẽ cho biết những mức kháng cự (resistance) . Và như vậy, rõ ràng là chúng ta có thể tìm thấy những vị trí để đặt lệnh. Không có cách nào để biết chắc chắn trước mức Fibonacci Thoái lui nào dẽ trở thành mức ủng hộ / kháng cự. Có vẻ như mức 0.236 là một mức ủng hộ / kháng cự yếu, trong khi những mức còn lại thì trở thành mức ủng hộ / kháng cự thường xuyên hơn. Dù các biểu đồ trên cho thấy thị trường thường hay lùi về mức 0.382 thì cũng không có nghĩa là giá sẽ luôn đổi hướng mỗi khi chạm mức này. Có lúc giá chạm mức 0.500 rồi đổi chiều, cũng có khi chạm mức 0.618 rồi mới đổi chiều. Và cũng rất đáng tiếc là có những trường hợp giá hoàn toàn bỏ qua những gì mà Fibonacci Thoái lui tính toán.Hãy luôn nhớ rằng, thị trường không phải lúc nào cũng chạm mức Fibonacci thoái lui sau đó quay lại xu hướng cũ.
Việc đặt Stop loss cũng là cả 1 vấn đề. Dường như vị trí tốt để đặt Stop loss là dưới điểm thấp của Fibonacci Thoái lui trong xu hướng đi lên và đặt trên điếm cao của Fibonacci Thoái lui trong xu hướng đi xuống. Tuy nhiên, bạn cũng cần hiểu rõ nếu bạn chấp nhận có thể lỗ một khoảng như vậy thì nếu lời bạn phải có lời bao nhiêu là xứng đáng. Người ta thường gọi tỉ lệ này là tỉ lệ phần thưởng / rủi ro.
Trong bài học tiếp theo, chúng ta sẽ bàn về Money Management – quản lý tiền và Risk Control – quản lý rủi ro cũng như bạn nên giao dịch với tỉ lệ phần thưởng / rủi ro như thế nào là hợp lý.
3.Khi Fibonacci thất bại
Chúng ta đã từng nói rằng, các mức hỗ trợ và kháng cự cũng bị phá vỡ. Điều này cũng xảy ra đối với các mức Fibonacci.
Hãy xem một ví dụ khi Fibanacci thoái lui cho kết quả không đúng.
Bên dưới là biểu đồ 4 giờ của cặp GBP/USD.
Ở đây, bạn thấy rằng cặp tiền đang trong xu hướng xuống, và bạn quyết định sử dụng Fibonacci để giúp bạn tìm ra một điểm vào lệnh giao dịch tốt. Bạn vẽ từ đỉnh sóng tại 1.5383 tới đáy sóng tại 1.4799.
Bạn thấy rằng cặp tiền tệ đang dao động tại mức 50.0% trong khoảng thời gian vài nến.
Bạn tự nhủ : “Oh, đó là mức 50.0% Fibonacci, nó đang bị giữ lại, đây là lúc nên bán ra”
Bạn bắt đầu bán GBP/USD và mơ màng về việc sẽ mua gì với số tiền kiếm được.
Bây giờ, nếu thực sự đã đặt một lệnh tại mức trên, không chỉ giấc mơ của bạn sẽ tan thành mây khói, mà tài khoảncủa bạn cũng sẽ gặp vấn đề lớn nếu bạn không có quản lý rủi ro!
Hãy xem cái gì xảy ra.
Nó cho thấy rằng đáy sóng đã là đáy của xu hướng xuống và thị trường đang chuyển sang xu hướng lên đến đỉnh sóng.
Bài học ở đây là gì ?
Khi mức Fiboancci thực sự mang lại cho bạn cơ hội cao hơn để giao dịch thành công, nhưng cũng như các công cụ kỹ thuật khác, chúng không phải lúc nào cũng chính xác. Bạn cũng không biết giá sẽ đổi chiều ở mức 38.% trước khi quay trở lại xu hướng.
Một vấn đề thường gặp trong việc sử dụng Fibonacci là xác định đỉnh và đáy sóng.
Mọi người có cách nhìn biểu đồ khác nhau, trong một khung thời gian khác nhau, và có những quan điểm phân tích cơ bản của riêng họ, do đó cũng có những ý kiến khác nhau về đỉnh hay đáy sóng.
Điểm mấu chốt là không có một quy luật tuyệt đối nào, đặc biệt khi xu hướng trên biểu đồ không rõ ràng. Đôi khi nó giống như đoán mò vậy.
Đó là lý do tại sao bạn cần phải trau dồi kỹ năng và kết hợp công cụ Fibonacci với các công cụ khác để giúp bạn tìm ra được khả năng thành công cao hơn.
Trong bài học tiếp theo, chúng tôi sẽ hướng dẫn bạn sử dụng công cụ Fibonacci kết hợp với dạng khác của mức hỗ trợ, kháng cự và nến.
4.Kết hợp Fibonacci với mức hỗ trợ và kháng cự
Như chúng ta đã đề cập trong phần trước, mức Fibonacci có thể được sử dụng độc lập, tuy nhiên, có nhiều cách mà bạn có thể bổ sung để tăng tỷ lệ chính xác. Công cụ Fibonacci là cực kỳ hữu ích và nó không nên bị cô lập.
Công cụ Fibonacci nên được kết hợp với các công cụ khác. Trong phần này, chúng ta sẽ lấy những gì bạn đã học được cho đến nay và thử kết hợp chúng để giúp ta có hệ thống giao dịch hiểu quả.
Một trong những cách tốt nhất sử dụng Fibonacci là kết hợp với mức hỗ trợ, kháng cự và chú ý xem mức này có trùng với mức của Fibonacci thoái lui hay không.
Hãy xem ví dụ cách kết hợp mức hỗ trợ và kháng cự với mức Fibonacci. Biểu đồ bên dưới là khung D1 của cặp USD/CHF.
Như bạn thấy, hiện tại giá đang trong xu hướng lên. Và bạn quyết định rằng bạn muốn chờ một cơ hội để buy USD/CHF.
Nhưng câu hỏi đặt ra là : “Khi nào bạn sẽ mua ?” Bạn bắt đầu vẽ Fibonacci từ điểm đáy sóng tại 1.0132 đến đỉnh sóng 1.0899. Bây giờ, biểu đồ đã đẹp mắt hơn với các mức Fibs.
Mục đích của bạn là tăng thêm khả năng tìm ra một điểm vào lệnh tốt, chúng ta phải trả lời câu hỏi “ Ta nên vào lệnh ở đâu”. Nhìn lại thời điểm ngay trước đó, bạn thấy rằng mức giá 1.0510 là một mức kháng cự trong quá khứ và thẳng hàng với mức Fib thoái lui 50.0%. Hiện tại nó đã bị phá vỡ và trở thành mức hỗ trợ và là một điểm tốt để mua vào.
Kết quả nếu bạn đã thiết lập một lệnh quanh mức Fib 50.0%. Bạn đã có được một lợi nhuận tuyện vời ngoài mong đợi.
Đôi lúc, bạn sẽ gặp những thời điểm khá căng thẳng, trong hình trên vào ngày 1 tháng 4 giá quay lại chạm mức hỗ trợ. Nó cố gắng vượt qua mức này nhưng thất bại. Cuối cùng, nó cũng phá vỡ đỉnh sóng trước đó và tiếp tục xu hướng lên.
Bạn cũng có thể làm tương tự với xu hướng xuống. Điểm mấu chốt là bạn cần tìm ra mức giá mà đã là vùng ảnh hưởng trong quá khứ. Và nhiều khả năng giá sẽ bật lên từ những mức này.
Tại sao như vậy?
Đầu tiên, như ta đã nói tại level 1, mức hỗ trợ và kháng cự trước đó sẽ là khu vực tốt để mua hoặc bán bởi vì hầu hết các nhà giao dịch thường để mắt đến chúng.
Thứ hai, ta biết rằng rất nhiều nhà giao dịch sử dụng công cụ Fibonacci, do đó nhiều khả năng họ cũng đang chờ cơ hội để tham gia vào thị trường tại các mức Fibonacci này.
Do vậy, đó thực sự là một cơ hội tốt với hàng loạt lệnh mua bán được tiến hành tại một mức hỗ trợ hay kháng cự khi các nhà giao dịch cùng quan tâm đến mức đó.
Tuy rằng không có đảm bảo là giá sẽ bật lên tại các mức này nhưng ít nhất, bạn có thể tự tin hơn với sự mua bán của mình.
Bạn phải luôn nhớ rằng, tất cả giao dịch là có xác suất. Nếu bạn bám theo những giao dịch có xác suất thành côngcao, bạn sẽ có cơ hội đi được xa hơn.
5. Kết hợp Fibonacci với Nến
Trong bài học này, chúng tôi sẽ chỉ bạn cách kết hợp Fibonacci với với kiến thức về Nến Nhật mà bạn đã học trước đó.
Khi kết hợp các công cụ Fibonacci với mô hình nến, chúng ta tìm kiếm các tín hiệu nến suy yếu. Nếu bạn biết được khi áp lược mua hoặc bán bị cạn kiệt, nó có thể cho bạn gợi ý về xu hướng sắp tới của giá.
Bạn có thể gọi chúng là Fibonacci Nến (hay gọi tắt là Fib Sticks). Chúng ta sẽ xem 1 ví dụ sau .
Đây là chart 1 giờ của cặp EUR/USD
Giá đang trong xu hướng xuống trong tuần vừa rồi và sự di chuyển đã tạm dừng 1 lúc. Đó có thể là một cơ hội để tham gia giao dịch? Đây chính là lúc để sử dụng Fibonacci.
Như bạn thấy trong hình, chúng ta có đỉnh sóng tại 1.3364 và đáy sóng tại 1.2523.
Do hiện tại là thứ 6, bạn quyết định nghỉ ngơi và chờ đợi một cơ hội mua bán sau khi theo dõi các diễn biến xảy ra cuối tuần này.
Wow, hãy xem kìa, EUR/USD vào đầu tuần đã bật lên từ điểm đóng cửa vào ngày thứ 6. Mặc dù giá bị giữ tại mức Fibonacci 50.0% một chút nhưng lực mua vẫn đẩy giá lên cao hơn. Bạn quyết định chờ đợi đến khi giá sẽ dừng tại mức 61.8% Fib. Nến cuối cùng là đã là một nến tăng khá tốt.
Bạn thấy được gì? Một nến Doji chân dài được hình thành tại mức Fib 61.8%. Đây được coi là “nến suy yếu”. Liệu lực mua đã giảm hoàn toàn? Mức kháng cự Fib có thể giữ vững? Hoàn toàn có thể. Hầu hết các nhà giao dịch cũng đang để mắt đến mức Fib này.
Bạn sẽ không thể chắc chắn khi nào là thời điểm để mua bán (đó là tại sao quản lý rủi ro rất là quan trọng) nhưng xác suất của một mô hình đổi chiều cho bạn một tỷ lệ thành công cao hơn.
Nếu bạn đã bán ngay sau khi nến doji hình thành, bạn đã có thể có lợi nhuận đáng kể. Ngay sau nến doji, giá đã đổi sang su hướng giảm. Có vẻ như người mua đã mệt mỏi, là cơ hội cho người bán chiếm quyền kiểm soát thị trường. Cuối cùng, giá đã đi xuống đến đáy sóng (swing low). Đó đã là 1 giao dịch 500 pips, có thể bằng bạn giao dịch cả một năm!
Việc tìm kiếm các “Fib Sticks” thực sự rất hữu ích do chúng cung cấp các tín hiệu mà giá có thể bị giữ lại tại mức nào đó của Fibonacci.
Nếu nó báo rằng giá dừng tại một mức Fibonacci, đó sẽ là là sự xác nhận rằng có sự kháng cự hay hỗ trợ tại mức đó và là cơ hội mà các nhà giao dịch khác có thể tham gia vào thị trường.
Đây là lúc bạn sử dụng kiến thức về các mô hình nến. Nếu một Fibonacci nến được hình thành, bạn chỉ cần vào lệnh giao dịch tại giá đó khi mà bạn đã có sự xác nhận rằng giá đang bị giữ lại.
6.Fibonacci mở rộng
Tiếp theo chúng ta sẽ học cách vẽ các mức Fibonacci mở rộng (Fibonacci Expansion). Để vẽ Fibonacci mở rộng, chúng ta cần xác định 3 điểm A, B, C, phía dưới là hình mô tả :
Chúng ta đo khoảng cách từ điểm A đến điểm B khi đáy hình chữ “V” đã được tạo ra. Tuy nhiên, để xác định được mục tiêu, bạn cần chờ đến khi điểm C được thiết lập ( tạo ra 1 chữ “V” mới). Chỉ khi điểm C đã hình thành, chúng ta mới có đầy đủ 3 điểm cần thiết để xác định mức Fibonacci mở rộng.
Các mục tiêu lấy lợi nhuận
Từ điểm C :
Mục tiêu 1 = 0.618 lần khoảng cách từ điểm A đến điểm B
Mục tiêu 2 = 1.000 lần khoảng cách từ điểm A đến điểm B
Mục tiêu 3 = 1.618 lần khoảng cách từ điểm A đến điểm B
Tất nhiên , tỉ giá có thể tiếp tục chạy vượt qua cả 3 mức trên. Tuy nhiên, nếu bạn muốn sử dụng Fibonacci mở rộng để tim ra những mục tiêu tiềm năng thì đây chính là cách để tìm ra chúng. Rất đơn giản, chỉ cần bạn hiểu cách vẽ 3 điểm A, B, C là bạn có thể làm được.
Tóm tắt các bước :
- Xác định một xu hướng bắt đầu từ điểm nào đến điểm nào : điểm A và điểm B
- Chờ điểm C hình thành
- Khi điểm C đã hình thành, dùng công cụ vẽ Fibonacci mở rộng ( Fibonacci Expansion) , click xác định điểm A, điểm B và điểm C
- Hãy xem, bạn đã nhìn thấy các mục tiêu lấy lợi nhuận từ các mức Fibonacii mở rộng.
Hãy xem một vài ví dụ nhé :
The EURUSD 4 Hour Chart
The USDCHF 4 Hour Chart
Một vài gợi ý khi sử dụng Fibonacci mở rộng
Khi sử dụng các mục tiêu của Fibonacci mở rộng, bạn có thể thanh khoản ½ khối lượng giao dịch và phần còn lại đặttrailing stop. Như vậy nếu khi giá vẫn tiếp tục chạy mạnh vượt qua các mức mục tiêu, bạn vẫn có thể tiếp tục đi theo xu hướng để lấy thêm lợi nhuận.
Và hãy nhớ, trong mọi tình huống, bạn cần tuân thủ các nguyên tắc giao dịch thật nghiêm ngặt và bám sát kế hoạch của mình.
Tổng kết : Fibonacci
Các mức của Fibanacci thoái lui (retracement) là 23.6%, 38.2%, 50.0%, 61.8%, và 76.4%. Những mức có khả năng giữ giá mạnh nhất là 38.2%, 50.0%, 61.8%. Đây là các mức mặc định thông thường của bất kỳ công cụ vẽ Fibonacci thoái lui nào.
Các mức của Fibonacci mở rộng là 38.2%, 50.5%, 100%, 138.2% và 161.8%. Nhà giao dịch sử dụng Fibonacci mở rộng để tìm các khu vực hỗ trợ hoặc kháng cự tiềm năng để thiết lập các mục tiêu lợi nhuận. Do đó , khi nhiều nhàgiao dịch cùng đặt mục tiêu lợi nhuận theo mức fibanacci mở rộng này, giá sẽ có xu hướng đi như kỳ vọng.
Để ứng dụng các mức Fibonacci vào trong biểu đồ, bạn cần nhận biết được đỉnh sóng và đáy sóng (Swing high và swing low)
Một Swing high là một nến với ít nhất 2 đỉnh ở bên trái và phải thấp hơn chính nó.
Một Swing low là một nến với ít nhất 2 đáy ở bên trái và phải cao hơn chính nó.
Bởi vì rất nhiều nhà giao dịch sử dụng công cụ Fibonacci, các mức này có xu hướng tự trở thành hỗ trợ và kháng cự hoặc một khu vực giành co.
Khi sử dụng công cụ Fibonacci, xác suất thành công có thể nâng cao cùng với các mức hỗ trợ và kháng cự khác, các đường xu hướng, mô hình nến để tìm điểm vào lệnh và thoát lệnh.
