Forex = Foreign Exchange : trao đổi ngoại tệ / ngoại hối, thường được viết là FOREX hay FX hay spot FX, và đây là thị trường tài chính lớn nhất thế giới, với số lượng tiềngiao dịch mỗi ngày đã lên dến 1.95 nghìn tỉ USD ( 2006 ). Nếu bạn so sánh với thị trường chứng khoán New York 25 tỉ USD giao dịch mỗi ngày, bạn sẽ có thể tưởng tượng được thị trường này khổng lồ như thế nào.
Thị trường trao đổi ngoại tệ (Forex) là thị trường tiền tệ giữa các ngân hàng được thành lập vào năm 1971 khi tỷ lệ trao đổi trôi nổi được cụ thể hoá. Thị trường là một phạm vi hoạt động trong đó tiền tệ của mỗi quốc gia được trao đổi với nhau và là nơi để thực hiện việc kinh doanh quốc tế.
Forex là một nhóm gồm khoảng 4500 tổ chức giao dịchtiền tệ, các ngân hàng quốc tế, các ngân hàng trung tâm của chính phủ và các công ty thương mại. Việc chi trả cho xuất nhập khẩu cũng như việc mua bán tài sản đều phải thông qua thị trường trao đổi ngoại tệ. Đây được gọi là thị trường trao đổi ngoại tệ ”tiêu thụ”. Cũng có những đoạn đầu cơ trong những công ty Forex đó là sự phơi bày về tài chính rộng lớn để các nền kinh tế ở nước ngoài tham gia vào Forex để bù đắp nguy cơ rủi ro của việc đầu tư quốc tế.
Vậy “hàng hóa” của thị trường FOREX là gì? Câu trả lời là TIỀN. Giao dịch ngoại hối là hoạt động giao dịch mua một số lượng tiền này và bán một số lượng tiền khác diễn ra cùng thời điểm. Tiền được giao dịch thông qua người môi giới hoặc trực tiếp theo từng cặp; ví dụ cặp EUR/USD hay GBP/JPY.
Hoạt động giao dịch FOREX có thể sẽ phức tạp đối với nhiều người vì họ không thể mua bán tận tay bất kì thứ gì trong thị trường. Đơn giản bạn hãy nghĩ việc mua 1 đồng tiền nào đó như là mua cổ phần của 1 đất nước. Khi bạn mua đồng Yên Nhật, bạn đang tác dộng đến tỉ giá ngoại hối của Nhật và gián tiếp lên Kinh tế Nhật, do giá trị của động tiền là sự phản chiếu đánh giá của thị trường về “sức khỏe” trong hiện tại và trong tương lai của một quốc gia.
Tổng quan, tỉ giá của một loại tiền tệ so với một loại tiền tệ khác là sự phản chiếu các yếu tố của một nên kinh tế khi so sánh với một nền kinh tế khác.
Không như các thị trường tài chính khác, FOREX cũng không có một trung tâm tài chính hay giao dịch nào cả. Thị trường ngoại hối là thị trường “liên ngân hàng”, và dựa trên giao dịch điện tử giữa hệ thống nối kết các ngân hàng với nhau, và hoạt động suốt 24 giờ trong ngày,
Trong thập kỉ trước, chỉ có những “gã khổng lồ” mới gia nhập thị trường này được. Điều kiện tối thiểu nếu bạn muốn giao dịch trong thời gian đó là bạn phải có từ 10 đến 50 triệu USD để bắt đầu. FOREX ra đời lúc đầu nhằm mục đích đáp ứng nhu cầu của các ngân hàng và các công ty khổng lồ trong ngành, không phải là những “chàng tí hon”. Tuy nhiên, với sự hỗ trợ kì diệu của Internet, hệ thống giao dịch trực tuyến, các công ty giao dịch đã ra đời cho phép mở những tài khoản “lẻ” cho chúng ta. Ngày nay, những nhà môi giới trên thị trường được phép phá vỡ những đơn vị giao dịch rộng lớn và cho phép những giao dịch nhỏ có cơ hội để mua và bán bất cứ số nào trong những giá trị nhỏ hơn này (lots).
Ngân hàng thương mại có 2 vai trò trong thị trường Forex:
1. Làm cho việc giao dịch giữa hai bên trở nên dễ dàng, ví dụ như những công ty muốn trao đổi tiền tệ (người tiêu thụ).
2. Đầu cơ bằng cách mua và bán tiền tệ. Ngân hàng có vai trò trong những đơn vị tiền tệ nhất định bởi vì người ta tin rằng trong tương lai chúng sẽ có giá cao hơn (nếu mua trữ) và thấp hơn (nếu bán sớm). Người ta thống kê rằng 70% lợi tức thường niên của những ngân hàng quốc tế được sinh ra từ việc đầu cơ tiền tệ. Những đầu cơ khác bao gồm những nhà giao dịch thành công nhất trên thế giới ví dụ George Soros.
Loại thứ 3 của Forex bao gồm những ngân hàng trung tâm của các quốc gia khác giống như ngân hàng dự trữ liên bang Mỹ. Họ tham gia Forex để đảm bảo lợi nhuận tài chính của quốc gia họ. Khi ngân hàng trung tâm mua và bán tiền tệ hoặc ngoại tệ thì mục đích là để giữ vững giá trị đồng tiền của đất nước họ.
Forex rất rộng và có rất nhiều người tham gia chứ không phải một người, chỉ có những ngân hàng trung tâm của chính phủ mới có thể kiểm soát thị trường. So sánh với mức giao dịch trung bình hằng ngày 300 tỷ đô của thị trường Trái phiếu chính phủ và khoảng 100 tỷ đô được giao dịch trên thị trường chứng khoán Mỹ thì Forex rất lớn vì đã vượt qua mức 1.9 nghìn tỷ đô mỗi ngày (2006).
Từ “thị trường” là sự nhầm tên nhẹ nhàng trong việc mô tả giao dịch Forex. Không có vị trí trung tâm cho việc hoạt động giao dịch vì nó đã có trong những thị trường tiền tệ ở tương lai. Giao dịch được thực hiện qua điện thoại và thông qua những máy vi tính ở hàng trăm vị trí trên khắp thế giới. Phần lớn giao dịch được thực hiện giữa khoảng 300 ngân hàng quốc tế lớn nơi sở hữu những giao dịch cho công ty lớn, chính phủ và cho chính tài khoản của họ. Những ngân hàng này tiếp tục cung cấp giá (“bid” để mua và “ask” để bán) với nhau và với những thị trường rộng hơn. Chỉ số gần đây nhất từ 1 trong những ngân hàng này được xem là giá hiện tại trên thị trường của đồng tiền đó. Những dịch vụ báo cáo dữ liệu riêng khác nhau cung cấp những thông tin về giá cả “trực tiếp” thông qua internet.
Tất cả những gì bạn cần khi giao dịch là một chiếc máy vi tính, kết nối Internet, và những thông tin về thị trường này.
2.Những gì được giao dịch trong thị trường Forex ?
Câu trả lời đơn giản là tiền.
Bởi vì bạn không mua một vật cụ thể, do đó loại hình giao dịch này dễ gây nhầm lẫn.
Bạn hãy tưởng tượng rằng việc mua 1 loại tiền tệ như bạn mua một phần trong một quốc gia cụ thể, cũng giống như mua cổ phiếu của một công ty. Giá của tiền tệ là sự phản ánh trực tiếp về những gì thị trường đánh giá về sức khỏe hiện tại và tương lai của nền kinh tế quốc gia đó.
Khi bạn mua đồng Yên, bạn cơ bản là mua một phần của nền kinh tế Nhật Bản. Bạn đặt cược kinh tế Nhật sẽ trở nên tốt hơn trong thời gian tới. Một khi bạn bán trở lại phần mua trước đó cho thị trường, bạn hi vọng sẽ có được lợi nhuận.
Nhìn chung, tỷ giá hối đoái của một đồng tiền so với đồng tiền khác là sự phản ánh tình trạng kinh tế của quốc gia đó, so với kinh tế một quốc gia khác.
Ngay khi bạn đã tìm hiểu xong khóa học của chúng tôi, chắc rằng bạn sẽ rất hào hứng để bắt đầu làm việc với các đồng tiền tệ.
Các cặp tiền tệ chính
Ký hiệu tiền tệ luôn có 3 chữ cái, với 2 chữ đầu tiên là xác định tên của quốc gia và chữ thứ 3 xác định tên của đồng tiền quốc gia đó.
Ví dụ với NZD. NZ thể hiện cho New Zealand, trong khi D là thay cho Dollar. Rất dễ để nhận biết.
Các cặp tiền tệ trong hình trên được gọi là “cặp chính” (majors) bởi vì chúng được giao dịch nhiều nhất trên thế giới.
Bạn cũng nên biết rằng, “buck” không phải là tên gọi duy nhất của USD, ta còn có cách gọi khác như : greenbacks, bones, benjis, benjamins, cheddar, paper, loot, scrilla, cheese, bread, moolah, dead presidents, and cash money.
Ngoài ra, tại Peru, còn có một biệt danh cho đồng dollar Mỹ là Coco, tên một thú nuôi của George Washington.
3.Các cặp tiền tệ nào được giao dịch?
Giao dịch forex là việc bạn đồng thời mua một một số lượng tiền này và bán đi một số lượng tiền khác. Các tiền tệ được giao dịch thông qua một nhà môi giới hoặc nhà phân phối và theo từng cặp, ví dụ đồng EURO và đồng Dollar (EUR/USD) hoặc đồng Bảng Anh và Yên Nhật ( GBP/JPY).
Hãy nhớ, khi bạn giao dịch trong thị trường forex, bạn mua và bán theo từng cặp tiền tệ.
Bạn có thể hình dung, mỗi cặp tiền tệ như một trò chơi kéo co mà mỗi bên là một đồng tiền. Sự dao động của tỷ giá chuyển đổi phụ thuộc vào tiền tệ nào mạnh hơn tại thời điểm đó.
Cặp tiền tệ chính ( Major Currency Pairs)
Những cặp tiền tệ được bên dưới được xem là cặp chính (majors). Những cặp này đều có đồng USD và được giao dịch nhiều nhất. Chúng có tính thanh khoản cao và là những cặp được giao dịch rộng rãi trên thế giới.
Cặp tiền tệ phụ ( Major Cross Currency Pairs or Minor Currency Pairs)
Các cặp tiền tệ mà không chứa đồng USD được biết đến như cặp tiền tệ lai, gọi là crosses. Người ta cũng xem đó là các cặp tiền tệ phụ. Hầu hết các cặp tiền tệ phụ được xuất phát từ 3 loại tiền tệ chính là EUR, JPY và GBP.
Cặp tiền tệ ngoại lai (Exotic Pairs)
Cặp ngoại lai được kết hợp từ một tiền tệ chính và một một tiền tệ của nền kinh tế mới như Brazil, Mexico, hoặc Hungary. Trong hình bên dưới là 1 số ví dụ về các cặp tiền tệ ngoại lại.
Phụ thuộc vào công ty môi giới forex mà bạn có thể thấy vài cặp ngoại lai được đề cập đến. Hãy luôn nhớ là các cặp này giao dịch khó khăn hơn cặp chính và cặp phụ, do đó, chi phí cho việc chuyển đổi liên quan đến giao dịch của các cặp ngoại lai thường khá lớn.
Không có gì lạ nếu chêch lệch giá mua bán (spread) của cặp ngoại lai gấp 2 hoặc 3 lần so với EUR/USD hoặc USD/JPY. Vì thế nếu bạn muốn giao dịch cặp ngoại lại, hãy tính đến vấn đề này.
4.Quy mô thị trường và tính thanh khoản
Không giống như các thị trường tài chính khác như thị trường chứng khoán New York Stock Exchange, thị trường ngoại hối giao ngay (spot forex) không phải là một địa điểm hay một trung tâm giao dịch.
Thị trường ngoại hối được coi là thị trường tự do (Over The Counter), hoặc còn gọi là liên ngân hàng (Interbank), do thực tế toàn bộ thị trường là hệ thống điện tử, trong mạng lưới các ngân hàng, liên tục hoạt động trong 24/24 giờ.
Điều này có nghĩa rằng thị trường ngoại hối giao ngay trải rộng trên toàn thế giới và không có vị trí trung tâm. Giao dịchcó thể diễn ra bất cứ đâu, và bất kỳ lúc nào.
Thị trường Ngoại hối OTC là thị trường tài chính lớn nhất và phổ biến nhất trên thế giới, giao dịch trên toàn cầu bởi một số lượng lớn của các cá nhân và tổ chức.
Trên thị trường OTC, nhà giao dịch có thể quyết định họ giao dịch với ai phụ thuộc vào điều kiện giao dịch, tỷ giá hấp dẫn, và danh tiếng của đối tác giao dịch
Biểu đồ dưới đây cho thấy trong mười loại tiền tệ giao dịch nhiều nhất.
Biểu đồ dưới đây cho thấy trong mười loại tiền tệ giao dịch nhiều nhất.
Đồng USD là đồng tiền giao dịch nhiều nhất, chiếm 84,9% của tất cả các giao dịch. Đồng Euro đứng thứ 2 với 39,1%, trong khi đồng Yên là thứ ba với 19,0%. Như bạn có thể thấy, phần lớn các tiền tệ chính chiếm vị trí đầu trong danh sách này!
* Do hai đồng tiền cùng tham gia trong mỗi giao dịch, tổng tỷ lệ phần trăm của các đồng tiền riêng lẻ là 200% thay vì100%
Biểu đồ trên cho thấy mức độ thường xuyên của đồng đô la Mỹ được giao dịch trên thị trường giao dịch ngoại hối. 84.9% của tất cả các báo cáo giao dịch lại là cùng nằm 1 bên đồng USD.
Dollar là Vua
Có lẽ bạn thấy là chúng tôi thường xuyên đề cập đến đồng đô la. Nếu USD là một nửa của tất cả các cặp tiền tệ chính (majors), các cặp này chiếm 75% của tất cả các giao dịch, vậy ta phải luôn chú ý đến đồng đô la. USD là vua!
Trong thực tế, theo Quỹ Tiền tệ Quốc tế (IMF), đồng đô la Mỹ chiếm khoảng 62% dự trữ ngoại hối của toàn thế giới! Bởi vì hầu hết các nhà đầu tư,kinh doanh, và ngân hàng trung ương có nó, họ chú ý đến đồng đô la Mỹ.
Ngoài ra còn có vài lý do quan trọng khác lý do tại sao đồng đô la Mỹ đóng một vai trò trung tâm trong thị trường ngoại hối:
- Nền kinh tế của Mỹ là nền kinh tế lớn nhất thế giới,
- Đồng USD là đồng tiền dự trữ của thế giới.
- Mỹ có các thị trường tài chính lớn nhất và thanh khoản mạnh nhất trên thế giới.
- Mỹ có một hệ thống chính trị siêu ổn định
- Mỹ là siêu cường quốc quân sự của thế giới.
- Các đồng đô la Mỹ là phương tiện trao đổi cho hầu hết các giao dịch quốc tế . Ví dụ, dầu có giá bằng đô la Mỹ. Vì vậy, nếu Mexico muốn mua dầu từ Ả-rập Xê-út, nó chỉ có thể được mua bằng đô la Mỹ. Nếu Mexico không có đô la Mỹ, họ bắt buộc phải bán đồng peso và mua đồng dollar.
Đầu cơ
Một điều quan trọng cần lưu ý về thị trường ngoại hối trong khi các giao dịch thương mại và tài chính là một phần của
khối lượng giaodịch, hầu hết các giao dịch tiền tệ được dựa vào sự đầu cơ.
Nói cách khác, hầu hết khối lượng giao dịch đến từ các nhà đầu tư mua và bán dựa trên biến động giá trong ngày.
Khối lượng giao dịch được mang lại từ các nhà đầu cơ được ước tính là hơn 90%!
Sự cấn đối của thị trường đầu cơ ngoại hối là tính thanh khoản rất cao (tổng số khối lượng mua và bán mua xảy ra tại thời điểm bất kỳ nhất định ).
Điều này làm cho rất dễ dàng để bất cứ ai mua và bán tiền tệ.
Từ quan điểm của một nhà đầu tư, thanh khoản là rất quan trọng vì nó xác định giá có thể thay đổi thế nào trong một thời gian nhất định. Một môi trường thị trường thanh khoản tốt như ngoại hối cho phép khối lượng giao dịch lớn chỉ tạo ra tác động nhỏ đối với chuyển động của giá.
5.Những con đường giao dịch Forex khác nhau
Bởi vì Forex quá tuyệt vời, nhà giao dịch đã đưa ra một số cách khác nhau để đầu tư hoặc đầu cơ tiền tệ. Trong số này, phổ biến nhất là giao dịch giao ngay (spot), tương lai (futures), quyền chọn (options) và các quỹ giao dịch (ETFs).
Thị trường giao ngay
Trong thị trường giao ngay, tiền tệ được giao dịch ngay lập tức hoặc ”tại chỗ”, bằng cách sử dụng giá thị trường hiện tại. Điều tuyệt vời về thị trường này là đơn giản, thanh khoản tốt, chêch lệch mua bán thấp. Rất dễ dàng để tham gia vào thị trường này và tài khoản có thể mở ra với ít nhất là 25 $! Bên cạnh đó, hầu hết các nhà môi giới thường cung cấp miễn phí.các biểu đồ, tin tức, và nghiên cứu giao dịch.
Hợp đồng tương lai
Là hợp đồng mua hoặc bán một tài sản nhất định ở một mức giá quy định vào một ngày trong tươnglai (Đó là lý do tại sao chúng được gọi là tương lai!). Giao dịch ngoại hối tương lai được tạo ra bởi ChicagoMercantile Exchange (CME) . Kể từ khi hợp đồng tương lai được chuẩn hóa và giao dịch thông qua việc trao đổi tập trung, thị trường này được quy định chặt chẽ và minh bạch. Điều này có nghĩa là giá cả và thông tin giao dịch được hiển thị rõ ràng.
Quyền chọn
“Quyền chọn” là một công cụ tài chính cung cấp cho người mua quyền lựa chọn mua hoặc bán một tài sản ở một mức giá quy định tại ngày hết hạn của hợp đồng quyền chọn. Nếu nhà đầu tư chọn quyền chọn “bán”, sau đó anh hoặc cô ta sẽ có nghĩa vụ mua hoặc bán một tài sản ở một mức giá cụ thể tại thời điểm hết hạn.
Cũng giống như hợp đồng tương lai, hợp đồng quyền chọn cũng được mua bán trao đổi, như ở trung tâm giao dịchchứng khoán quốc tế, hoặc Sở Giao dịch Chứng khoán Philadelphia. Tuy nhiên, những bất lợi trong các giao dịch quyền chọn là giờ thị trường được giới hạn cho các quyền chọn cố định và tính thanh khoản không tuyệt vời như giao dịch hợp đồng tương lai hay thị trường giao ngay.
Các quỹ giao dịch
Quỹ trao đổi mua bán, ETFs là những thành viên trẻ nhất của thế giới giao dịch ngoại hối.
Một ETF có thể chứa một tập hợp các cổ phiếu kết hợp với một số loại tiền tệ, hàng hóa, để đầu tư đa dạng hóa với các tài sản khác nhau. Chúng được tạo ra bởi các tổ chức tài chính và có thể được giao dịch như cổ phiếu thông qua trao đổi. Giống như giao dịch quyền chọn, hạn chế trong giao dịch ETFs là thị trường này không mở của 24 giờ. Ngoài ra, bạn có thể phải tra phí hoa hồng và các chi phí giao dịch khác.
